اصلاح اشتباهات حسابداری
اگر اشتباهات حسابداری در صورتهای مالی یک یا چند دوره گذشته در سالهای کشف شده اگر این اشتباهات بـی اهمیت باشـد در صورت سود و زیان دوره جاری منظور میشود و اگر با اهمیت باشد باید صورتهای مالی سالهای قبل ارائه مجدد شود در نتیجه سود انباشته اول دوره نیز تعدیل میشود.
نکته : تغییر از یک اصل حسابداری غیر منطبق با اصول پذیرفته شده حسابداری به یک اصــل پذیرفته شده حسـابداری اصلاح شده ، اصلاح اشتباه تلقی میشود . به عنوان نمونه تغییر از مبنای نقدی به مبنای تعهدی اصلاح اشتباه تلقی میشود .
به طور کلی به لحاظ ترازنامه و صورت سود و زیان میتوان اشتباهات را به صورت زیر طبقه بندی نمود :
- اشتباهات ترازنامه ای
- اشتباهات صورت سود و زیانی
- اشتباهات موثر بر هر دوی ترازنامه و صورت سود و زیان
اشتباهات ترازنامه ای :
اشتباهاتی که صرفاً بر اقلام ترازنامه ای مرتبط است . اشتباهات ترازنامه ای تلقی میشود . نظیر ثبت دارایی نامشـهود در حساب اموال ، ماشین آلات و تجهیزات و برعکس
اشتباهات صورت سود و زیانی :
اشتباهاتی که صرفاً بر اقلام صورت سود و زیان مرتبط است . اشتباهات صورت سود و زیانی تلقی میشـود . نظیـر ثبـت هزینه های بهره به عنوان هزینه استهلاک یا برعکس
اشتباهات موثر بر هر دوی ترازنامه و صورت سود و زیان :
اشتباهاتی که هم بر ترازنامه و هم بر صورت سود و زیان اثر میگذارند آثار سود و زیانی به همراه دارند . نظیر عدم ثبـت هزینه حقوق پرداخت نشده منجر به این میشود که هزینه های قابل گزارش در صورت سود و زیـان و بـدهیهـای قابـل گزارش در ترازنامه کمتر از واقع گزارش شوند .
این گونه اشتباهات به دو طبقه کلی زیر تفکیک میشوند :
- اشتباهات خنثی شونده
- اشتباهات غیر خنثی شونده
اشتباهات حسابداری خنثی شونده :
عمده اشتباهات حسابداری در این گروه قرار دارند به گونهای که آثار آنها پس از ۲ سال متوالی خنثی مـیشـوند نظیـر عدم ثبت حقوق پرداخت نشده که در سال اشتباه از یک سوء هزینه کمتر و به مراتب سود خالص آن سال بیشتر از واقـع و از سوی دیگر هزینه حقوق سال بعد بیشتر و به مراتب سود خالص آن سال کمتر از واقع نشان داده میشود .
اشتباهات حسابداری غیر خنثی شونده :
اینگونه اشتباهات ممکن است هرگز خنثی نشود یا نیاز به زمانی بیشتر از ۲ سال برای خنثی کردن آن لازم باشد . نظیر ثبت خرید ماشین آلات دارای عمر مفید ۵ سال به عنوان هزینه پس از ۵ سال آثار آن خنثی میشود اما اگر خرید زمین به عنوان هزینه ثبت شود چون استهلاک پذیر نمیباشد آثار آن هرگز خنثی نمیشود .
زمان کشف اشتباهات
اشتباهات معمولاً قبل یا پس از بستن حسابها کشف میشوند . در این راستا چگونگی اصلاح اشتباهات به قرار زیر قابل طبقه بندی است :
- پس از بستن حسابها اما اثر اشتباه خنثی شده باشد که هیچ ثبت اصلاحی ضروری نیست .
- پس از بستن حساب ها اما اثر اشتباه خنثی نشده باشد که مانده سود انباشته اول دوره بایست اصلاح گردد .
- قبل از بستن حساب ها اما اثر اشتباه خنثی نشده باشد که مانده سود انباشته اول دوره می باید اصلاح گردد.